Dlaczego wciąż zbyt mało osób korzysta z oferowanych programów profilaktycznych? Przyczyn może być wiele – od obaw przed diagnozą, przez brak czasu, aż po sposób, w jaki przekazujemy informacje o dostępnych badaniach. Z myślą o tych wyzwaniach Fundacja Rak’n’Roll, we współpracy z zespołem ekspertów z zakresu zdrowia publicznego i komunikacji, opracowała poradnik „Komunikacja dla zdrowia. Jak mówić i pisać o profilaktyce chorób”. To praktyczne narzędzie wspierające skuteczną edukację zdrowotną.
Poradnik dostarcza praktycznych wskazówek, jak mówić i pisać o profilaktyce w sposób zrozumiały, przystępny i empatyczny – odpowiadając na potrzeby różnych grup mieszkańców i pracowników. Uczy, jak budować przekazy, które nie tylko informują, ale również motywują do działania. Publikacja jest dostępna bezpłatnie na stronie projektu: www.komunikacjadlazdrowia.pl
Dobre praktyki wypracowane przez naukowców i praktyków
Przez pół roku powołany przez Fundację Rak’n’Roll zespół ekspertów opracowywał rekomendacje, które ułatwią tworzenie skutecznej komunikacji zachęcającej do wykonywania badań profilaktycznych. Publikację można pobrać bezpłatnie ze strony internetowej komunikacjadlazdrowia.pl. W zwięzłym opracowaniu omówione zostały wątki takie jak m.in.: emocje, humor i groteska w przekazach zdrowotnych, budowanie zaufania do nadawcy komunikatu, blokery komunikacji, style narracji, profilowanie odbiorców czy miejsca publikacji komunikatów. Poradnik został uzupełniony o studium przypadku, narzędziownik oraz informacje, jak weryfikować jakość materiałów edukacyjnych na temat zdrowia. W zespół pracujący nad poradnikiem zaangażowani byli: dr hab. Beata Drabik oraz dr Anna Chudzik z Katedry Teorii Komunikacji UJ, dr Magdalena Pataj z Katedry Dziennikarstwa i Medioligwistyki, Wydział Politologii i Dziennikarstwa UMCS, Marta Pawłowska MBA, ekspert komunikacji zintegrowanej o zdrowiu IZWOZ Uczelnia Łazarskiego, przewodnicząca Prezydium Partnerstwa STOP OTYŁOŚCI, Paweł Bogusław, prezes Polskiego Towarzystwa Trenerów Biznesu a z ramienia Fundacji Rak’n’Roll: Emilia Klimasara, Olga Myślińska i Jacek Maciejewski.
- Praca nad poradnikiem była dla mnie okazją do skonfrontowania wiedzy o retorycznych i poznawczych środkach perswazji z praktyką komunikacji prozdrowotnej. Próbą odpowiedzi na pytanie: jak w praktyce mówić o profilaktyce zdrowotnej, aby to skutkowało zmianą myślenia i podjęciem działań. Okazało się to zadaniem niełatwym, bo my wszyscy, czyli odbiorcy, społeczeństwo, znajdujemy mnóstwo pretekstów, aby tych działań nie podejmować: z braku
czasu, z braku zaufania do instytucji, ze strachu, a czasem z przekory, takiego dziecinnego buntu "nie, bo nie". Fakt, że nad zadaniem pracowali specjaliści wielu dziedzin pozwolił wskazać zarówno praktyki komunikacyjne etyczne i skuteczne w realizacji tego celu, jak i te sposoby przekonywania, których lepiej unikać, bo odbiorca ich nie lubi, zamyka się i nie słucha przekazu – mówi dr Anna Chudzik z Katedry Teorii Komunikacji UJ.
- Powstanie Komunikacji dla zdrowia cieszy z dwóch powodów. Po pierwsze jest pierwszą na polskim rynku bezpłatną publikacją, która w przystępny sposób przekazuje informacje, jak skutecznie i odpowiedzialnie mówić i pisać o profilaktyce. Po drugie – powstanie poradnika to wynik spotkania środowisk: naukowego, reklamowego oraz trzeciego sektora, które połączył jeden cel: troska o zdrowie – uzupełnia koordynująca projekt z ramienia Fundacji Rak’N’Roll, Emilia Klimasara.
3 na 4 Polaków negatywnie ocenia dostęp do informacji o programach profilaktyki zdrowotnej
Z raportu Instytut Praw Pacjenta i Edukacji Zdrowotnej pt. „Zdrowie w Internecie” (publikacja z 2023 roku) wynika, że na 1182 respondentów, aż 73 proc. uczestników ankiety wyraziło się negatywnie na temat dostępu do informacji o programach profilaktyki zdrowotnej w Polsce. Tylko niewielka część respondentów, jedynie 17 proc. wskazało, że dostęp do tych informacji jest wystarczający. Fundacja Rak’n’Roll od wielu lat śledzi losy komunikacji dotyczącej profilaktyki chorób, zwłaszcza onkologicznych. Widzi ogrom intencji i pracy oraz niewspółmierne efekty. Wynika to z niewykorzystywania potencjału reklamy i marketingu społecznego w komunikacji, oraz z niewystarczająco wnikliwego podejścia do tematu tak specyficznego, jakim jest ludzkie zdrowie, nie mówiąc o chorobie! Jako organizacja pozarządowa stara się łączyć potencjały ludzi i instytucji. Połączyła naukowców i praktyków ze świata mediów oraz reklamy, by wspólnie wypracować skuteczne rozwiązania wzmacniające komunikację o zdrowiu. Wydane zostaną w formie narzędziownika. Niech posłuży wszystkim, którzy odpowiadają za realizację kampanii profilaktycznych i mają ambicję zwiększania ich skuteczności – dodaje Jacek Maciejewski z Fundacji Rak’N’Roll.
O Fundacji Rak’n’Roll - inicjatorze poradnika „Komunikacja dla zdrowia. Jak mówić i pisać o profilaktyce chorób”:
Fundacja Rak’n’Roll powstała w 2009 roku z inicjatywy Magdy Prokopowicz, która po swoich doświadczeniach z chorobą onkologiczną postanowiła pomóc osobom w podobnej sytuacji. Od początku działania organizacji jej głównym celem było stworzenie nowej jakości w sposobie mówienia o raku, przełamywanie tabu związanego z chorobą oraz poprawa jakości życia osób chorych na raka. Poza wymienionymi kierunkami działania organizacji chorób onkologicznych jednym ze strategicznych kierunków rozwoju Fundacji Rak’n’Roll jest zmiana schematów myślenia i mówienia o badaniach profilaktycznych, edukacja zdrowotna oraz tworzenie rozwiązań, które są odpowiedzią na luki w systemie, a wpływają na zwiększanie liczby osób regularnie korzystających z profilaktyki.